In zijn eerste publieke optreden als Ahold-topman toonde Frans Muller zich meteen ambitieus. Zijn bedrijf moest blíjven groeien in de Verenigde Staten, zo verkondigde hij eind 2018 tegen beleggers. In de snel indikkende Amerikaanse supermarktsector wilde Ahold Delhaize „dé fusiepartner” worden. Wie zocht naar een partner of koper, zou als eerste het nummer van Ahold moeten bellen.
Muller noemde daarbij vanzelfsprekend geen namen. Maar in de hoofden van fanatieke volgers van de supermarktgigant dook één meteen op. Ahold werd immers al jaren met enige regelmaat in verband gebracht met Kroger, de grootste supermarktketen van de VS. Recenter kwam daar nóg een geschikte optie bij: dit voorjaar ging het gerucht dat Albertsons, de landelijke nummer twee, in de verkoop stond.
Uiteindelijk wordt het geen van beiden, blijkt nu. Want Kroger en Albertsons kiezen voor elkaar. Het nieuws dat beide bedrijven vergaande fusiegesprekken voerden, lekte donderdag 13 oktober al uit via financieel persbureau Bloomberg. Een dag later bevestigden ook Albertsons en Kroger zelf dat ze het eens waren geworden over een samensmelting.
Grootgrutter
Anders dan bijvoorbeeld de Nederlandse markt is het supermarktlandschap in de VS nog sterk versplinterd. Zelfs de grootste bedrijven zijn doorgaans vooral in delen van het land actief. Zo staat Albertsons sterk in de westelijke helft van Verenigde Staten, terwijl Kroger veel winkels aan de oostkant bezit. Die oostkust is ook het werkveld van Ahold, dat met dochterbedrijven Hannaford en Food Lion geldt als de derde supermarktketen van het land.
Door de fusie van Kroger en Albertsons ontstaat nu een keten die het gehéle land bedient, met een gecombineerde omzet van 210 miljard dollar (215 miljard euro). Samen hebben de twee zo’n vijfduizend supermarkten, vierduizend apotheken en tweeduizend benzinestations. Met 710.000 werknemers is het gecombineerde bedrijf straks een van de grootste werkgevers van het land.
Toch is de combinatie bepaald geen monopolist. Want naast ‘pure’ supermarktketens mengt ook een klein clubje alleskunners zich de laatste decennia nadrukkelijk in de Amerikaanse boodschappenmarkt. Kroger mag van de specialisten de grootste zijn, het verliest nog ruimschoots van winkelgigant Walmart, die zo’n beetje alles verkoopt wat een consument zou kunnen verlangen.
Volgens databedrijf Numerator verkocht het bedrijf van oprichter Sam Walton in de VS vorig jaar 18 procent van alle boodschappen. Kroger kwam met 8,8 procent op plek twee, gevolgd door Costco dat in zijn hypermarkten net als Walmart een veel breder assortiment voert. En aanmerkelijk kleiner, maar niet minder gevaarlijk: internetreus Amazon, die sinds enkele jaren nadrukkelijk interesse toont in de verkoop van boodschappen.
Vliegtuigen
Voor Ahold Delhaize voelt de aankondiging van vrijdag ongetwijfeld als een flinke tegenvaller. De Amerikaanse markt is voor het moederbedrijf van Albert Heijn verreweg de grootste inkomstenbron: zo’n 60 procent van de omzet komt uit de VS. Door de fusie nemen Kroger en Albertsons nóg meer voorsprong dan ze al hadden. Samen bedienen ze volgens Numerator 13,5 procent van de markt, ruim drie keer zoveel als Ahold (4,3 procent).
Bovendien leek het er sterk op dat óók Ahold interesse had in Albertsons. Zo viel het fanatieke volgers van vliegverkeer deze zomer op dat twee bedrijfstoestellen van het Amerikaanse concern een bezoek brachten aan Bedford, niet ver van het Amerikaanse hoofdkantoor van Ahold. En eerder dit jaar landde een toestel van Ahold in Boise, de thuisbasis van Albertsons.
Toen Ahold-topman Muller tijdens de presentatie van de halfjaarcijfers in augustusernaar werd gevraagd, hield hij zich afzijdig. Muller liet weten dat zijn bedrijf nooit reageert op speculaties, maar dat Ahold altijd kijkt „naar mogelijkheden in al onze markten”. Vanwaar dan die vliegtuigen? „Ik denk om hun eigen winkels daar te bezoeken. Ik heb ze in elk geval niet gezien.”
Amper twee maanden later heeft Albertsons alsnog een fusiepartner gevonden. Al lijkt het in werkelijkheid eerder een koper. De marktwaarde van het beursgenoteerde Kroger is ongeveer twee keer zo hoog als die van Albertsons, dat deels in handen is van private-equityfirma Cerberus. Om die reden hebben de bedrijven besloten dat het Kroger is die de aandelen van de ander overneemt.
In de gesprekken hebben de twee bedrijven afgesproken dat aandeelhouders van Albertsons 34,10 dollar per aandeel ontvangen. Daarmee wordt het concern gewaardeerd op 24,6 miljard dollar, ruim 30 procent meer dan Albertsons vóór de geruchten over de fusie waard was. Ook levert het bedrijf de topman én de financiële man van het toekomstige fusiebedrijf.
Goedkeuring
Toch moet de belangrijkste horde nog worden genomen. Voor Albertsons en Kroger hun plannen kunnen doorzetten, hebben ze eerst goedkeuring nodig van de Amerikaanse mededingingsautoriteit FTC. En die treedt sinds het aantreden van president Biden hard op tegen bedrijven die te veel macht dreigen te krijgen.
Bij Kroger en Albertsons bestaat die bezorgdheid ook. Zo vrezen belangenorganisaties dat de fusie slecht is voor de positie van leveranciers, werknemers en consumenten. „Er is geen reden om toe te staan dat de twee grootste supermarkten in een land kunnen fuseren – zeker niet nu de voedselprijzen omhoogschieten”, zo stelt het American Economic Liberties Project, dat opkomt voor economische gelijkheid, in een verklaring.
Kroger en Albertsons betogen daarentegen juist dat de fusie goed is voor de consument. Door dubbele kosten weg te snijden kan het concern de uitgaven met bijna een half miljard dollar terugdringen, waardoor de consument volgens de ketens straks goedkoper uit is. Daarnaast overwegen de concerns 100 tot 375 winkels af te stoten om de FTC te overtuigen. Kroger en Albertsons verwachten de fusie begin 2024 af te ronden.
Dit bericht is geactualiseerd op maandag 17 oktober, 15.00 uur.
Een versie vandit artikelverscheen ook inde krantvan 18 oktober 2022.
